“ຢ່າປີນໂຕະ ປິນຕັ່ງ”
“ຫ້າມເຮັດສຽງດັງ”
“ຢ່າກວນນ້ອງ”
“ຢ່າເຮັດເຂົ້າເຮ່ຍ ເວລາກິນເຂົ້າ”
“ຫ້າມຫຼິ້ນມີດ”
“ຢ່າຂີ້ດື້”
“ຫ້າມຈີກເຈ້ຍ”
“ຢ່າເຮັດຊຸດນັກຮຽນເປື້ອນເດັດຂາດ”
“ບໍ່ຕ້ອງຈັບຈອກແກ້ວ ມັນຊິແຕກ”
“ຫ້າມຫຼິ້ນຂີ້ດິນ ມັນຊິເປື້ອນມື”
“ຢ່າແລ່ນໄວຫຼາຍ ມັນຊິລົ້ມ”
“ບໍ່ຕ້ອງຖຽງຄວາມຜູ້ໃຫຍ່”
“ຫ້າມກິນນໍ້າອັດລົມ”
“ຫ້າມຫລິ້ນມີດຕັດ”
“ຫ້າມເຮັດຫ້ອງຮົກ”
………………..
ພໍ່ແມ່ ຜູ້ປົກຄອງ ລອງຄິດເບິ່ງວ່າ ມື້ໜຶ່ງ ເຮົາໄດ້ໃຊ້ຄຳເວົ້າເຫຼົ່ານີ້ກັບລູກຂອງເຮົາຈັກເທື່ອ!!! 5 ເທື່ອ 10 ເທື່ອ 20 ເທື່ອ ຫຼື ຫຼາຍກວ່ານັ້ນ… ເພື່ອຕ້ອງການໃຫ້ລູກຢຸດພຶດຕິກຳທີ່ເຂົາກຳລັງເຮັດຢູ່ນັ້ນ ຫຼື ເປັນການຫ້າມບໍ່ໃຫ້ລູກເຮັດສິ່ງນີ້ ສິ່ງນັ້ນ ທີິ່ພໍ່ແມ່ຄິດວ່າມັນບໍ່ເໝາະສົມ. ແຕ່ພໍ່ ແມ່ ຮູ້ ຫຼື ບໍ່ວ່າ ການໃຊ້ຄຳວ່າ “ຫ້າມ, ຢ່າ, ບໍ່ຕ້ອງ…” ມີຜົນກະທົບແນວໃດຕໍ່ລູກ?
ຜົນກະທົບອັນຫຼັກໆທີ່ລູກເຮົາຈະໄດ້ຮັບແມ່ນ ລູກຈະເປັນຄົນບໍ່ກ້າສະແດງອອກ, ເປັນຄົນຂີ້ອາຍ, ບໍ່ກ້າສະແດງຄວາມ ຄິດເຫັນ, ບໍ່ກ້າເປັນຕົວຂອງຕົວເອງ ແລະ ບໍ່ກ້າເຂົ້າສັງຄົມ. ແຕ່ບາງກໍລະນີ ລູກກໍ່ອາດຈະກາຍເປັນຄົນຫົວແຂງ, ບໍ່ຟັງໃຜ, ເອົາໃຈຕົວເອງ, ກ້າວລ້າວ ເພື່ອຕ້ອງການເອົາຊະນະຄຳເວົ້າດັ່ງກ່າວຂອງພໍ່ ແມ່.
ເມື່ອພໍ່ ແມ່ ຜູ້ປົກຄອງ ຕ້ອງການໃຫ້ລູກເຮັດພຶດຕິກໍາແບບໃດ ພໍ່ ແມ່ບໍ່ຄວນໃຊ້ຄຳວ່າ “ຫ້າມ, ຢ່າ, ບໍ່ຕ້ອງ…” ໃນການສັ່ງໃຫ້ ລູກຢຸດພຶດຕິກຳນັ້ນໆ, ກົງກັນຂ້າມພໍ່ ແມ່ ຄວນສອນລູກເຮັດໃນທາງທີ່ຖືກຕ້ອງແທນຄຳເວົ້າດັ່ງກ່າວ.
“ແມ່ວ່າ ເຮົາຊວນນ້ອງມານັ່ງຫຼິ້ນແຕ້ມຮູບ, ລະບາຍສີ, … ດີກວ່າເນາະ! ປີນໂຕະ ປີນຕັ່ງຫຼາຍດຽວຕົກມາຈະເຈັບໃດ໋ລູກ”
“ຢູ່ໃນເຮືອນ ເຮົາຕ້ອງຍ່າງເດີລູກ ຈຶ່ງບໍ່ມີສຽງດັງລົບກວນພໍ່ເຖົ້າ ແມ່ເຖົ້າໃນເຮືອນເຮົາ”
“ນ້ອງຍັງນ້ອຍ, ລູກຕ້ອງຫຼິ້ນກັບນ້ອງຄ່ອຍໆ ຖ້າຫຼິ້ນແຮງນ້ອງຈະເຈັບໃດ໋ລູກ”
“ຫຍໍ້າເຂົ້າຊ້າໆໄດ້ບໍ່ລູກ ຖ້າລູກຫຍໍ້າໄວຫຼາຍ ລູກຈະສະໝັກໃດ໋ ເຂົ້າກໍ່ຈະເຮ່ຍອີກ”
“ຖ້າລູກຫຼິ້ນມີດ ມີດກໍ່ຈະບາດມືລູກ ລູກກໍ່ຈະເຈັບ ເລືອດກໍ່ຈະໄຫຼອອກ ແລະ ແມ່ກໍ່ຕ້ອງພາລູກໄປໂຮງໝໍເພື່ອໃຫ້ທ່ານໝໍ ເພິ່ນຫຍິບບາດແຜໃຫ້ລູກ ແມ່ວ່າມັນເຈັບກວ່າຕອນຖືກມີດບາດອີກໃດ໋ຫັນ”
“ຄົນເກັ່ງຂອງພໍ່ ລູກເຮັດແບບນັ້ນມັນບໍ່ດີໃດ໋ລູກ”
“ລູກເຮັດແບບນັ້ນ ແມ່ບໍ່ມັກເລີຍລູກ”
ປະໂຫຍກຄຳເວົ້າຂ້າງເທິງແມ່ນຕົວຢ່າງທີ່ ພໍ່ ແມ່ ຄວນເວົ້າກັບລູກ ເວລາທີ່ ພໍ່ ແມ່ ຕ້ອງການຫ້າມລູກບໍ່ຢາກໃຫ້ເຮັດສິ່ງນັ້ນ ສິ່ງນີ້. ແຕ່ໃນກໍລະນີທີ່ລູກຂອງເຮົາຕ້ອງການຢາກມີປະສົບການໃໝ່ ທີ່ຢາກສຳພັດດ້ວຍຕົວເອງເຊັ່ນ: ຢາກຫຼິ້ນດິນ, ຊາຍ, ຫຍ້າ, ຈັບຈອກແກ້ວກິນນໍ້າດ້ວຍຕົນເອງ ຫຼື ສິ່ງໃດທີ່ ພໍ່ແມ່ ຄິດວ່າບໍ່ເປັນອັນຕະລາຍຮ້າຍແຮງ ພໍ່ແມ່ກໍ່ຄວນປ່ອຍໃຫ້ລູກໄດ້ ສຳພັດ ແລະ ມີປະສົບການຕົວຈິງກັບສິ່ງດັ່ງກ່າວ ເພື່ອຕໍ່ເຕີມຄວາມຄິດສ້າງສັນ ແລະ ຈິນຕະນາການຂອງລູກ ຍິ່ງຍິ່ງຂຶ້ນໄປ.
ການບອກໃຫ້ລູກເຮັດໃນສິ່ງທີ່ຖືກຕ້ອງ ລູກຈະເຊື່ອຟັງຫຼາຍກວ່າການອອກຄຳສັ່ງ ຫຼື ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ລູກເຮັດພຶດຕິກຳນັ້ນ, ສະນັ້ນ ພະຍາຍາມຢຸດໃຊ້ຄຳວ່າ “ຫ້າມ, ຢ່າ, ບໍ່ຕ້ອງ…” ຂອງພໍ່ແມ່ໃຫ້ຫຼາຍທີ່ສຸດ.
(ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ປຶ້ມ IQ EQ ລູກປູກໄດ້)